พระโสดาบัน รู้จักปัญจุปาทานขันธ์

ภิกษุทั้งหลาย ! เมื่อใดแล สาวกของพระอริยเจ้า
ในธรรมวินัยนี้
มารู้จักความก่อขึ้นแห่งอุปาทานขันธ์ห้า,
รู้จักความตั้งอยู่ไม่ได้ของอุปาทานขันธ์ห้า,
รู้จักรสอร่อยของอุปาทานขันธ์ห้า,

รู้จักโทษอันร้ายกาจของอุปาทานขันธ์ห้า,
รู้จักอุบายที่ไปให้พ้นอุปาทานขันธ์ห้านี้เสียตามที่ถูกที่จริง;
ภิกษุทั้งหลาย ! เมื่อนั้นแหละ สาวกของพระอริยเจ้า
ผู้นั้น เราเรียกว่าเป็นพระโสดาบัน ผู้มีอันไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา
เที่ยงแท้ต่อพระนิพพาน จักตรัสรู้ธรรมได้ในกาลเบื้องหน้า.
ขนฺธ. สํ. ๑๗/๑๙๖/๒๙๖.

พระโสดาบัน รู้จักอินทรีย์หก
ภิกษุทั้งหลาย ! อินทรีย์1 ๖ อย่างเหล่านี้ มีอยู่.
๖ อย่างอะไรเล่า ? ๖ อย่าง คือ
จักขุนทรีย์ 
โสตินทรีย์
ฆานินทรีย์ 
ชิวหินทรีย์
กายินทรีย์ 
มนินทรีย์
ภิกษุทั้งหลาย ! เมื่อใดแล อริยสาวกมา
รู้จักความก่อขึ้นแห่งอินทรีย์ทั้งหกเหล่านี้,
รู้จักความตั้งอยู่ไม่ได้แห่งอินทรีย์ทั้งหกเหล่านี้,
รู้จักรสอร่อยของอินทรีย์ทั้งหกเหล่านี้,
รู้จักโทษอันร้ายกาจของอินทรียทั้งหกเหล่านี้,
รู้จักอุบายที่ไปให้พ้นอินทรีย์ทั้งหกเหล่านี้,
ตามที่ถูก ที่จริง;
1. อินทรีย์ แปลว่า อำนาจหรือความเป็นใหญ่; เมื่อรวมกับคำว่า ตา (จักขุนทรีย์)
ก็จะหมายถึง ความเป็นใหญ่ในเรื่องการมองเห็น หรือ ก็คือความเป็นใหญ่
ในหน้าที่นั้นๆ (เช่นการได้ยิน, การได้กลิ่น, ...).


ภิกษุทั้งหลาย ! เมื่อนั้นแหละ อริยสาวกนั้น
เราเรียกว่า เป็นพระโสดาบัน ผู้มีอันไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา
เที่ยงแท้ต่อพระนิพพาน จักตรัสรู้ธรรมได้ในกาลเบื้องหน้า.

มหาวาร. สํ. ๑๙/๒๗๑/๙๐๒-๙๐๓.